#podcast 31: Coercive control and how the body leads us back home

, , ,

In deze aflevering ontvangen we Sietske Dijkstra – internationaal expert, onderzoeker en adviseur op het gebied van dwingende controle, belichaming en taciete kennis (https://sietske-dijkstra.nl/) – samen met Liliya Foteva, psycholoog, dans- en bewegingstherapeut, en vrouwenrechtenactivist actief in Europese projecten. Check https://www.youtube.com/@bailalobas and bailalobas.com, voor meer informatie.

Liliya vertelt hoe lichaams- en bewegingsgericht werk verandering kan brengen voor slachtoffers van dwingende controle. Ze deelt haar wens dat er meer integraal aanbod komt voor mensen met traumatische ervaringen, maar benoemt ook de scepsis waarmee ze als therapeut soms te maken krijgt. Openhartig legt ze uit hoe zij daarmee omgaat en haar aanpak vormgeeft.

Dit gesprek biedt waardevolle inzichten voor zowel professionals als mensen die zelf met dwingende controle te maken hebben, en laat zien hoe het lichaam ons kan helpen weer dichter bij onszelf te komen.

In this episode, we welcome Sietske Dijkstra – international expert, researcher, and consultant on coercive control, embodiment, and tacit knowledge – (https://sietske-dijkstra.nl/) together with Liliya Foteva, psychologist, dance and movement therapist, and women’s rights activist engaged in European projects. Check https://www.youtube.com/@bailalobas and bailalobas.com, for more information.

Liliya shares how body- and movement-based approaches can bring transformation for survivors of coercive control. She explains her vision for more integrated support systems for people with trauma experiences, and also reflects on the skepticism she sometimes encounters as a therapist. With openness, she discusses how she navigates these challenges while staying true to her therapeutic approach.

This conversation offers valuable insights for both professionals and individuals impacted by coercive control, providing deeper understanding of how the body can guide us back to ourselves.

/door

#podcast 30: Coercive control, education and the wisdom of the senses and the body

, , ,

In deze aflevering ontvangen we Sietske Dijkstra – internationaal expert, onderzoeker en adviseur op het gebied van dwingende controle, belichaming en taciete kennis (https://sietske-dijkstra.nl/) – samen met Liliya Foteva, psycholoog, dans- en bewegingstherapeut, en vrouwenrechtenactivist actief in Europese projecten. Check https://www.youtube.com/@bailalobas and bailalobas.com, voor meer informatie.

Liliya heeft zorgvuldig vragen voorbereid om het complexe thema dwingende controle te ontrafelen. Samen verkennen zij de verschillende dynamieken en patronen, waardoor dit gesprek zowel diepgaand als zeer leerzaam is.

Deze podcast is waardevol voor:

  • Professionals uit diverse vakgebieden die zich beter willen toerusten in het herkennen en omgaan met dwingende controle.
  • Mensen die zich in dergelijke situaties bevinden, omdat de aflevering meer inzicht en woorden kan geven voor wat zij doormaken.

De aflevering is in het Engels gesproken, om het toegankelijk te maken voor onze internationale gast, maar ook voor niet-Nederlandstalige professionals die willen leren van zowel Nederlandse als internationale perspectieven.

In this episode, we welcome Sietske Dijkstra – international expert, researcher, and consultant on coercive control, embodiment, and tacit knowledge – (https://sietske-dijkstra.nl/) together with Liliya Foteva, psychologist, dance and movement therapist, and women’s rights activist engaged in European projects. Check https://www.youtube.com/@bailalobas and bailalobas.com, for more information.

Liliya brings carefully prepared questions to unravel the complex topic of coercive control. Together, they explore its diverse dynamics and patterns, making this conversation both deeply insightful and highly educational.

This podcast is valuable for:

  • Professionals across different fields who want to feel more equipped to recognize and respond to coercive control.
  • Individuals experiencing coercive situations, who may gain deeper understanding and language for what they are facing.

The episode is spoken in English to make it accessible not only for our international guest but also for non-Dutch-speaking professionals who wish to learn from both Dutch and international perspectives.

/door

#podcast 29: Victim blaming bij Femicide met Barbara Godwaldt

, , ,

🎙️ Nieuwe start van het seizoen met een zeer actuele podcast over “Victim blaming bij Femicide” met Barbara Godwaldt.

In deze aflevering gingen Ditta en Kirsten in gesprek met Barbara Godwaldt, eigenaar van Adviesbureau Stop Femicide en initiatiefnemer van het Aanpakplan Femicide dat door de Tweede Kamer in gang is gezet.

We spraken met Barbara over:
✨ Wat er écht nodig is om femicide tegen te gaan en duurzame verandering mogelijk te maken.
🌍 Wat we van andere landen kunnen leren.
📢 De actualiteit: vrouwen die massaal de straat op gaan – maar is dit genoeg voor blijvende impact?
⚠️ Victim blaming bij partnergeweld: in welke vormen dit voorkomt, waarom het zo schadelijk is én wat het van professionals vraagt om écht anders te handelen.

Het was een heel waardevol en intens gesprek wat echt raakt aan waar het om gaat, wat is er echt nodig voor blijvende verandering.

Wil je meer lezen of weten over wat Fabriek69 doet over dit thema? Luister of lees dan ook onze eerdere podcasts en artikelen hierover of kijk naar onze training over Femicide

/door

Een dood waar geen taal voor is

, ,

Soms lees ik een nieuwsbericht dat zich niet laat verwerken. Een nieuwsbericht dat blijft steken. Dat geen ruimte biedt voor nuance en zich juist daardoor opdringt. Zoals het verhaal van een 21-jarige vrouw die stierf na een avond die de verdachte – haar huisgenoot, een man van 31 – later ‘erotisch’ noemde. Zij zou zijn gestikt tijdens orale seks, terwijl ze zwaar onder invloed was. Hij filmde haar, sprak haar toe op denigrerende toon en deelde video’s via Snapchat.

Ik weet niet wat me het meest misselijk maakt. De dood. De beelden. Het delen. Het feit dat hij zei dat hij zich er niets van herinnert. Of dat hij beweert dat haar overlijden niet met de seks te maken had, terwijl ze overduidelijk weerloos was.

Weerloos
Ik blijf haken aan dat woord: weerloos. Het staat er bijna terloops, maar het is zo allesomvattend. Ze was weerloos. En hij had daar macht over. Telkens als ik het teruglees, slaat dat besef elke keer opnieuw in. De beelden bevestigen het, zegt justitie: hij had de regie. Hij ‘deelde de lakens uit’. En zij? Zij gaf over, lag buiten bewustzijn op de bank. Op enig moment stopte ze met ademen.

Ik probeer me haar voor te stellen die avond. Niet om haar te beoordelen, maar juist om haar mens te maken. Een jonge vrouw die bij iemand in huis woonde, met wie ze een drankje dronk, een jonge vrouw die misschien dacht dat het een normale avond zou worden of in elk geval geen laatste. De avond verliep alleen niet normaal. Hij maakte opnames. Hij deelde ze. Hij vernederde haar.

Toestemming
En dan is er dat eenvoudige maar alleszeggende principe dat we zijn gaan kennen via het filmpje Consent: it’s simple as tea van Thames Valley Police. Daarin wordt uitgelegd hoe absurd het zou zijn om iemand thee te geven als die bewusteloos is. Of om te blijven proberen die thee in iemands mond te gieten als diegene niet reageert. Iedereen begrijpt: dat is heel iets anders dan iemand thee aanbieden: dat is dwang.

Hetzelfde geldt voor seks. Iemand die buiten bewustzijn is, die overgeeft, die niet meer aanspreekbaar is, kan geen toestemming geven. Geen ‘ja’, geen nee, geen grens. Seks met iemand die daar geen uitdrukkelijke, wakkere instemming voor kan geven, is geen seks. Dat is grensoverschrijding. Dat is verkrachting.

Een ander woord voor moord?
De aanklacht luidt: seksueel binnendringen van een in onmacht verkerend persoon, met de dood tot gevolg. Dertig maanden cel wordt geëist. Tweeënhalf jaar.

Ik probeer dat te laten bezinken. Tweeënhalf jaar voor een leven dat eindigde tijdens een daad waar zij nooit toestemming voor kon geven. Omdat ze niet bij kennis was. Omdat ze niet meer kon spreken. Omdat haar stem – letterlijk – uitviel.

Is dit dan hoe we seksueel geweld noemen als het leidt tot de dood? Seksueel binnendringen, onmacht, overlijden. Ik zoek naar woorden, maar elk woord voelt als een doekje voor het bloeden. Geen van de termen dekt de lading van wat hier is gebeurd.

Verlies
Haar moeder was al overleden. Haar vader ook. Nu is zij weg. Een tante sprak namens de familie. De relatie tussen het meisje en de man was ‘onveilig en ongezond’, zei ze. Een understatement, vermoed ik, waar verdriet en onmacht in verscholen liggen. Want hoe vertel je in de rechtszaal over een geliefde die op deze manier uit het leven werd getrokken?

Er is nog zoveel dat we niet weten. De telefoon van het meisje bevat een urenlange geluidsopname van die avond, maar kan niet worden geopend. Het voelt als een metafoor: de waarheid zit achter slot en grendel, net als haar stem, haar kant van het verhaal.

Wat rest
Ik schrijf dit stuk met tegenzin. Alles in mij wil het niet weten, niet zien, niet voelen. Maar ik wil ook niet wegkijken. Want deze dood is niet alleen van haar, niet alleen van die avond. Het is ook een verhaal over hoe wij als samenleving omgaan met toestemming, met macht, met vrouwenlichamen, met het gemak waarmee we iets erotisch noemen wat in feite gewelddadig is.

Het is een verhaal waarvoor ik geen slotzin heb. Alleen dit: er is een jonge vrouw gestorven. En ik weet niet of ik ooit echt zal begrijpen hoe dat kon gebeuren.

 

Geschreven door Sarah Tulling

Sarah Tulling (1982) is afgestudeerd toegepast psycholoog en werkt als casemanager bij Centrum Seksueel Geweld (CSG) in West-Midden Brabant. Ze ondersteunt slachtoffers van seksueel geweld. Niet alleen vanuit haar vak, maar ook vanuit persoonlijke ervaring. In 2022 kwam haar boek ‘Waarom reed je door de polder?’ uit, waarin ze vertelt over haar eigen worstelingen als slachtoffer en hulpverlener, maar daarnaast hoop geeft op een leven na seksueel geweld. Sarah schrijft regelmatig voor Fabriek69 een artikel, blog, column of een gedicht  over actualiteit met betrekking tot seksueel grensoverschrijdend gedrag.

/door

#podcast 28: Stop blaming mothers and ignoring fathers met Sander van Arum

, ,

In deze aflevering gaat Kirsten in gesprek met Sander van Arum, een toonaangevend expert in de aanpak van partnergeweld. Bekend van de visie op gefaseerde netwerksamenwerking en de TOP3-methodiek, die hij samen met zijn partner Linda Vogtländer ontwikkelde. Via hun stichting Civil Care zetten zij zich in voor blijvende verbetering in de hulp aan gezinnen – door betere samenwerking tussen jeugdhulp en volwassenenhulp.

We duiken in:

  • De totstandkoming van hun visie en TOP3-methodiek
  • Ervaringen van ouders en kinderen met hulp die vaak niet helpend of zelfs schadelijk is
  • Diepgewortelde mechanismen in het systeem van hulpverlening die verandering bemoeilijken

Een belangrijk thema is het landelijk congres Huiselijk Geweld op 20 november, dat Sander mede organiseert, met daarnaast drie masterclasses voor specifieke doelgroepen.

 

David Mandel

In deze aflevering staat ook het gedachtegoed van David Mandel centraal. Zijn pleidooi: Stop met het beschuldigen van moeders en het negeren van vaders. Mandel doorbreekt zes hardnekkige mythes over huiselijk geweld – en wij bespreken ze allemaal:

De 6 mythes van David Mandel:

* Mythe van huiselijk geweld als incident

* Mythe van het kind als getuige

* Mythe van het falen als beschermende ouder

*  Mythe van de strafrechtelijke verantwoordelijkheid van de veroorzaker

* Mythe van de oudervervreemding

* Mythe van de trauma-geïnformeerde praktijk

 

 

📣 Doe mee! 👉 Deel je inzichten of reacties op de aflevering

👉 Meld je aan voor het Landelijk Congres Huiselijk Geweld op 20 november

👉 Of neem deel aan een van de drie krachtige masterclasses die hierop aansluiten

Link naar het congres; https://www.huiselijkgeweldcongres.nl/

Link naar de masterclasses: https://mandel.logavak.nl/

/door

#podcast 26: Humor en geweld, lachen met Janine

, , ,

Wat is de functie van humor? Kan je de plank ook misslaan? Welke effecten heeft het dan? En heeft Janine dat zelf wel eens gedaan?

In deze podcast is Janine Janssen te gast. Zij is lector Geweld in Afhankelijkheidsrelaties bij Avans Hogeschool en de Politieacademie en hoogleraar Criminologie & Rechtsantropologie van de Open Universiteit.

Humor heeft haar altijd gefascineerd en loopt als een rode draad in haar eigen professionele ontwikkeling met haar mee. Na een introductie van het vakgebied van Janine en de verbinding met het thema Geweld in Afhankelijkheidsrelaties gaan we dieper in op het thema humor.

Een gesprek over een thema wat ook heel plat zou kunnen zijn blijkt een enorme gelaagdheid in zich te bevatten. En ja, een ding is zeker, met Janine kan je ook lachen. Maar ze is ook zeker benieuwd naar jouw ervaringen hiermee! Hoe dat zit?

Luister mee en hoor ook vast een voorproefje op het webinar dat zij op maandag 2 juni om 19.30 uur geeft!

Meer informatie over het webinar en aanmelden kan via:

https://fabriek69.nl/evenement/webinar-humor-en-geweld/

 

/door

Signaleren kun je leren

, ,

‘Signalen in kaart brengen’ is de eerste stap van de meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling. Maar eigenlijk hoort daar nog een stap voor te zitten.

Stel jezelf eens de vraag of je echt wilt signaleren. Deze vraag komt namelijk vóór het kunnen uitvoeren van de stappen van de meldcode. Nu hoor ik je denken: ‘Huh?! Het is toch logisch dat ik als professional bereid ben te signaleren?’ De praktijk wijst echter uit dat dit minder vanzelfsprekend is dan het lijkt. We zien dat er signalen gemist worden in de professionele settingen van onderwijs, zorg en welzijn, en dat de reacties op (mogelijke) signalen lang niet altijd adequaat zijn. Hierdoor wordt er geen start gemaakt met het in kaart brengen van signalen en vindt er geen collegiale consultatie plaats.

  • Fabriek69 verzorgt trainingen aan onder andere scholen, zorginstellingen, wijkteams, crisisteams, medici en paramedici, bijvoorbeeld omdat men een verdiepende training heeft aangevraagd over de aanpak van huiselijk geweld. In verschillende settingen komen wij met regelmaat de volgende situaties tegen waaruit blijkt dat de vaardigheden om stap 1 en 2 van de meldcode goed te kunnen toepassen nog ontbreken:

 

  • Professionals kennen de signalen van huiselijk geweld en kindermishandeling niet of niet voldoende.
  • Een slachtoffer geeft geen of minimale signalen af.
  • Professionals gaan er na het volgen van een e-learning van uit dat ze de theorie in de praktijk kunnen toepassen. Helaas is dat niet altijd het geval.
  • De eigen traumatische ervaringen van professionals en/of hun bewuste en onbewuste overtuigingen (of afweer) over de thema’s spelen mee, waardoor zij een waarneming niet altijd willen of kunnen geloven. Dit is een beschermingsmechanisme dat wij bij Fabriek69 goed begrijpen, het is echter voor het signaleren niet helpend.
  • Kennis en bewustzijn wat betreft de interpretatie van de signalen ontbreekt. Slachtoffers geven ook vaak signalen af die voor iets anders kunnen staan: een kind vertoont bijvoorbeeld erg druk gedrag in de klas.
  • Het lukt professionals niet om objectief te blijven en dat wat zij signaleren goed te checken.
  • Het onderbuikgevoel wordt ondergeschikt gemaakt aan de waarneming van het brein. (Ook hier komt de afweer om de hoek kijken.)
  • Problemen worden doorgeschoven zonder dat er een echte oplossing wordt gezocht.

Wij realiseren ons dat het nogal wat vraagt om goed te kunnen signaleren en daar adequaat de juiste stappen in te zetten. Daarom pleit Fabriek69 ervoor dat iedere professional jaarlijks praktisch oefent met signaleren en het in kaart brengen van deze signalen: dit kan een groot verschil maken in de aanpak van kindermishandeling, huiselijk geweld en seksueel geweld of misbruik.

Signaleren is goed te leren, alleen moeten we ons er regelmatig op focussen. Oók als je al geruime tijd bij bijvoorbeeld een wijkteam werkt en casussen van Veilig Thuis krijgt doorgestuurd waardoor je al flink wat ervaring hebt op dit gebied. Als we allemaal onze zintuigen op standje ‘Alert’ zetten én de juiste stappen blijven zetten, kunnen we écht van betekenis zijn voor een kind of volwassene!

 

Tip: Leg met je team eens een casus naast de signalenkaart.nl  Doe dit in tweetallen, of juist plenair. Wissel uit en reflecteer op: je eigen onderbuikgevoel, onderlinge verschillen en waardoor dit komt. Wil je hier hulp bij? Neem contact met ons op via info@fabriek69.nl 

 

Artikel geschreven door Christel van der Horst, trainer en adviseur van Fabriek69

/door

#podcast 25: de verstrekkende gevolgen van dwingende controle op kinderen

, , , ,

“Als we te snel weten hoe het zit dan zitten we bij deze complexe zaken juist in de gevarenzone”.

In deze podcast spreekt dr. Sietske Dijkstra over ‘planeet B’. Wat als je er achter komt dat je al die tijd op een planeet hebt geleefd die nooit bestaan heeft?

Wat gebeurt er met een kind op het moment dat zij door de ouder misleid, gebruikt en gedwongen worden? Wanneer zij zich er niet van bewust zijn dat de wereld eigenlijk heel anders werkt dan de wereld waarin zij zijn groot gebracht?

Dr. Sietske Dijkstra is in deze podcast aan het woord over de verstrekkende gevolgen van dwingende controle op kinderen wanneer deze door een ouder wordt toegepast op kinderen.

Dwingende controle is een framework waarbij op diverse manieren gedrag bij anderen wordt beïnvloed. Er wordt vaak in relatie tot partnergeweld gesproken over dwingende controle, maar ook kinderen kunnen hier slachtoffer van worden.

Een oproep om vaknieuwsgierigheid aan te zetten en wanneer we te snel denken te weten hoe het zit juist door te vragen. En wanneer we als professionals toch het verkeerde pad ingeslagen zijn en ons daarvan bewust geworden zijn dat ook toe te geven en ouders en kinderen die hiermee te maken hebben de erkenning daarvoor te geven.

Luister mee naar deze podcast en de inspirerende expertise van Sietske!

Meer leren over dwingende controle? Lees onder andere de artikelen van Sietske op haar site: https://sietske-dijkstra.nl/

Wil je weten wat Fabriek69 op dit gebied aanbiedt? Check Fabriek69.nl 

 

Over de spreker

Dr. Sietske Dijkstra, gepromoveerd psycholoog sinds 2000 en  sociaal ondernemer vanaf 1998, is een expert relationele veiligheid en deskundig in de aanpak van geweld in relaties.  Ze geeft en ontwerpt als ervaren en vaknieuwsgierig docent tal van cursussen in (na)scholing en opleiding. Ze is hoofddocent van de cursus Moed. Andere cursusthema’s zijn geweldspatronen, intergenerationeel trauma, belichaming, en ongewenst contactverlies. Ervaringskennis, reflectie op casuïstiek en belichaamde en muzische werkvormen zijn in het cursusrepertoire opgenomen. Zelf zingt ze in een koor, beoefent ze yoga, fietst en wandelt ze graag en doet ze aan zenmeditatie. Ook ontwierp ze met embodied educator Liz Wientjes een belichaamd retreat: Thuiskomen in je lichaam groeien in je vak die in het buitenland en op verzoek kan worden geboden. In haar laatste boek De kracht van ervaring (2024, Elikser) schenkt ze aandacht aan vier met elkaar samenhangende thema’s in haar werk en leven: Thuis, Geweldspatronen, Belichaming en Collectief leren. Sinds 2021 is ze als commissielid verbonden aan het Schadefonds Geweldsmisdrijven. Eerder was ze bijna acht jaar lector bij een hogeschool.

 

/door