Peter Leusink is huisarts en seksuoloog NVVS en ziet in zijn werk (jonge) mannen worstelen met hun seksualiteit. Dit komt voort uit vaste denkbeelden over mannelijke en vrouwelijke seksualiteit. Mythes dat mannen altijd zin in seks horen te hebben wil hij graag de wereld uit. In aanloop naar zijn masterclass in 2025 bij Fabriek69 vertelt hij waarom.

Peter Leusink ziet een toename in erectieproblemen bij jonge mannen. Niet door gezondheidsredenen, maar door het feit dat mannen te maken hebben met prestatiedrang. “Dit komt onder andere door de bekende mythe: ‘mannen hebben altijd zin in seks’. Alsof mannen altijd paraat staan en zich er altijd prettig bij voelen om te initiëren.” Volgens Leusink is in heteronormatieve relaties een beeld ontstaan dat mannen altijd zin horen te hebben. Zin in seks komt niet zomaar uit de lucht vallen, ook niet bij mannen. Toch heerst er een beeld dat ze moeten presteren, dat ze bijvoorbeeld moeten laten zien hoe snel ze een erectie krijgen. En dit werkt averechts.

“Laat ik voorop stellen dat dit niet alleen bij heterorelaties zo is, want ook in de homoseksuele scene heerst er een enorme prestatiedrang”, vertelt Leusink. “Zowel in heteronormatieve als in homoseksuele relaties heerst een verwachtingsmanagement. Je moet er goed uit zien en vooral goed kunnen presteren. Wanneer dat niet lukt, komen er twijfels.” Leusink ziet in zijn praktijk jonge mannen die enorm onzeker zijn over hun prestaties in de slaapkamer. Praten over deze onzekerheden is een groot taboe, dus schuiven ze het weg. “Ze uiten zich niet en grijpen naar porno, want daarmee lukt een erectie aanvankelijk snel en makkelijk, maar niet met hun partner. Hierdoor raken ze in een isolement. Ze verdwalen in hun eigen verwachtingen waardoor er een druk ontstaat dat het seksuele probleem verergert.”

Om dit te voorkomen vindt Leusink het des te belangrijker om hier aandacht aan te besteden. “In de hele emancipatie hebben vrouwen aandacht gevraagd voor hun seksualiteit. Heel terecht. Maar ook bij mannen is het nodig om over hun eigen seksualiteit te praten. Mannen denken dat er niets te emanciperen valt. Ze denken dat ze niets te verwerven hebben, maar ik denk wel degelijk dat mannen wat de verwerven hebben.” De mythe van de man die altijd zin heeft wil Leusink de wereld uit helpen. “De man die weet hoe alles moet en altijd penetratie gericht wil vrijen, raakt verwijderd van zichzelf en de ander omdat fluctuaties in eigen behoeften worden genegeerd.” . We zouden mannen kunnen helpen in hun seksualiteit en ze leren om zich hierover te uiten.” Het onthaasten van seks is volgens Leusink niet alleen voor de vrouw prettig, maar ook voor de man, alleen mist bij mannen de verbinding om het daarover met elkaar te hebben. “Mannen schamen zich om zich te uiten als het over seks gaat, maar zolang dit voort blijft bestaan, houden we de myte in stand.”

Leusink is ervan overtuigd dat zodra de echte verhalen van mannen worden gedeeld, we realiseren hoe het écht zit. “Dan horen we bijvoorbeeld dat mannen het óók fijn vinden om bemind te worden, genegenheid wensen en het fijn vinden dat de ander initiatief neemt.” Om dit te bereiken zou er meer gepraat kunnen worden over seks, ook onder mannen. Leusink vindt dat het initiatief bij hulpverleners ligt. “Van huisartsen tot hivconsulenten, begeleiders in jeugdhulpverlening tot psychologen – alle hulpverleners die dagelijks met (jonge) mannen omgaan hebben hier een bijdrage in. Ze kunnen leren om met mannen hierover in gesprek te gaan, door de stoere praat heen prikken en zich realiseren dat mannen ook gevoelens hebben en zich niet altijd thuis voelen in de normen die van hen worden verlangd als het gaat om seks en intimiteit.” Leusink hoopt dat docenten, trainers en preventiemedewerkers hierover in gesprek gaan met jongeren. Ook groepsgesprekken onder mannen kunnen helpen om herkenning te creëren. Zo haal je ze uit het isolement.

Tegen hulpverleners zegt Leusink: ga het gesprek aan en grijp niet naar de medicatie als dat niet strikt noodzakelijk is. Wanneer je pillen voorschrijft aan iemand die zonder lichamelijke reden geen erectie kan krijgen, geef je een signaal af dat iemand zijn prestatie moet verbeteren. Het is helpender als je de onderliggende laag weet te ontdekken waarom iemand worstelt met zijn seksualiteit. Is het eenzaamheid, schaamte, onwetendheid, druk? Stel de vraag: waarom lukt het niet om opgewonden te raken? Hoe kun je daar zelf zorg voor dragen zodat seks weer fijn is voor jou. Het is een enorm kwetsbaar en intiem onderwerp, maar het is een duurzame investering in de kwaliteit van leven als je hier aandacht aan besteedt.

 

Op 7 april 2025 tijdens de Masterclass Driedaagse: “Seksuele Gezondheid voor iedereen!” (Voor mensen met of zonder beperking) gaat Peter Leusink verder in op dit thema. Meer info over de Masterclass Driedaagse is HIER te vinden.

 

Geschreven door Sien Boonen  (Freelance journalist, researcher & redacteur)